Een prothese is een uitneembare vervanging voor ontbrekende tanden en kiezen. Het kan een tijdje duren voordat u aan een prothese gewend bent en een kunstgebit voelt nooit helemaal hetzelfde aan als uw eigen tanden, maar moderne prothesen zijn fraaier en comfortabeler dan ooit tevoren.
Er zijn twee hoofdsoorten: volledige prothese (kunstgebit) en gedeeltelijke prothese (plaatje). Op basis van het aantal tanden en kiezen dat vervangen moet worden en de te verwachten kosten zal de tandarts u adviseren over het type prothese dat voor u het meest geschikt is.
Hoe werkt een prothese?
Bij een volledige prothese wordt een vleeskleurige basis van kunststof over het tandvlees geplaatst. De basis van het bovengebit bedekt het gehemelte, terwijl de basis van het ondergebit de vorm van een hoefijzer heeft om ruimte vrij te laten voor de tong.
Een prothese wordt in een tandtechnisch laboratorium op maat gemaakt op basis van een afdruk van uw kaken. De tandarts bepaalt welke van de hieronder beschreven soorten prothesen voor u geschikt is.
- Conventioneel kunstgebit
Een conventioneel kunstgebit (volledige prothese) wordt geplaatst nadat alle resterende tanden en kiezen zijn verwijderd en het weefsel is genezen. Dit genezingsproces kan enkele maanden duren, gedurende welke tijd u dus geen tanden in de mond hebt. - Immediaatprothese
Een immediaatprothese is een kunstgebit dat onmiddellijk na het verwijderen van de laatste tanden en kiezen wordt geplaatst. (De tandarts heeft tijdens een eerder bezoek metingen verricht en modellen van de kaak gemaakt.) Hoewel een immediaatprothese het voordeel heeft dat u nooit zonder tanden zit, moet een dergelijke prothese na een aantal maanden worden bijgesteld. Dit komt doordat het kaakbeen tijdens het genezingsproces van vorm verandert, waardoor het kunstgebit los gaat zitten. - Gedeeltelijke prothese
Een gedeeltelijke prothese ("plaatje") rust op een metalen frame dat aan de overgebleven natuurlijke tanden en kiezen wordt vastgemaakt. Soms worden er kronen op bepaalde natuurlijke tanden aangebracht om te dienen als verankering voor de prothese. Een plaatje is een uitneembaar alternatief voor een brug.
Hoe lang duurt het voor ik aan de prothese gewend ben geraakt?
Nieuwe prothesen voelen de eerste weken of zelfs maanden vreemd en onhandig aan. Soms moet u oefenen om goed met de prothese te kunnen eten en spreken. Een "opgevuld" of "los" gevoel komt vaak voor, totdat de spieren van uw wangen en tong hebben geleerd de prothese op zijn plaats te houden. Overmatige speekselafscheiding, het gevoel dat de tong niet genoeg ruimte heeft en lichte irritatie of gevoeligheid komen ook voor. Als u last hebt van irritaties, raadpleegt u de tandarts.
Hoe lang gaat een prothese mee?
Na verloop van tijd moet de prothese als gevolg van normale slijtage worden bijgesteld of vervangen. Soms wordt de basis vervangen terwijl de tanden van de prothese behouden blijven. Naarmate u ouder wordt, verandert de vorm van de mond. Deze veranderingen zorgen ervoor dat de prothese los komt te zitten, waardoor het kauwen bemoeilijkt wordt en het tandvlees geïrriteerd kan raken. Ga minstens een keer per jaar naar de tandarts voor controle.
Dit zijn enkele tips voor de verzorging van uw kunstgebit of plaatje:
- Houd de prothese boven een opgevouwen handdoek of een gevuld waterbassin wanneer u de prothese uitneemt. Prothesen kunnen namelijk gemakkelijk breken als u ze laat vallen.
- Laat de prothese nooit uitdrogen. Als u de prothese niet draagt, plaatst u hem in een speciale oplossing of in gewoon water. Gebruik geen heet water, omdat de prothese dan kan vervormen.
- Poets de prothese dagelijks om voedselresten en tandplak te verwijderen en verkleuringen te voorkomen. U kunt een ultrasone reiniger gebruiken om de prothese te verzorgen, maar dit kan een grondige dagelijkse poetsbeurt niet vervangen.
- Poets elke ochtend uw tandvlees, tong en gehemelte met een zachte tandenborstel, voordat u de prothese inbrengt. Dit stimuleert de bloedsomloop en helpt tandplak te verwijderen.
Ga naar de tandarts als de prothese breekt, barst of los gaat zitten en als er splinters afbreken. Probeer nooit zelf een reparatie uit te voeren; daarmee kunt u de prothese onherstelbaar beschadigen.