Welke irritaties en aandoeningen komen in de mond voor?

De volgende symptomen kunnen wijzen op een aandoening in de mond:

• Aften zijn kleine witte zwellingen of zweertjes, omgeven door rood weefsel. Aften zijn niet besmettelijk. Dit in tegenstelling tot de koortslip, waarmee ze vaak verward worden, die veroorzaakt wordt door het besmettelijke herpesvirus. Aften bevinden zich echter altijd binnen in de mond en de koortslip buiten de mond. Aften kunnen steeds terugkomen. Er bestaan kleine en grote aften. Soms komen aften in groepen of clusters voor. Sommige aften komen steeds weer terug. Hoewel de exacte oorzaak niet bekend is, menen sommige experts dat problemen met het immuunsysteem, bacteriën of virussen een rol spelen. Factoren zoals stress, trauma, allergie, roken, erfelijke aanleg en een tekort aan ijzer of vitaminen kunnen de kans op het ontstaan van aften vergroten.
• Koortslip (herpes simplex): groepjes pijnlijke, met vloeistof gevulde blaasjes rond de lippen en soms onder de neus of rond de kin. Een koortslip wordt meestal veroorzaakt door een herpesvirus en is zeer besmettelijk. De eerste infectie doet zich vaak bij kinderen voor, soms zonder symptomen, en wordt vaak aangezien voor verkoudheid of griep. Als iemand eenmaal besmet is, blijft het virus in het lichaam aanwezig en kunnen er af en toe nieuwe uitbraken optreden. Bij sommige mensen blijft het virus echter inactief.
• Leukoplakie ziet eruit als een dikke, witgekleurde vlek op de binnenkant van de wang, op het tandvlees of op de tong. Leukoplakie heeft vaak te maken met roken en ander tabaksgebruik, hoewel ook slecht passende prothesen, gebroken tanden en het kauwen op de wang mogelijke oorzaken zijn. Aangezien leukoplakie in naar schatting 5% van de gevallen overgaat in kanker, zal de tandarts mogelijk een biopsie uitvoeren. Leukoplakie gaat vaak over als het gebruik van tabak wordt gestaakt.
• Candidiasis (spruw) is een schimmelinfectie die wordt veroorzaakt door candida albicans (een schimmel). Deze aandoening is te herkennen aan romige, geelwitte of rode vlekken op vochtige oppervlakken in de mond. Het weefsel onder de vlek kan pijnlijk zijn. Spruw komt het meest voor bij mensen met een kunstgebit, bij pasgeboren baby's en bij mensen die verzwakt zijn door ziekte of van wie het immuunsysteem niet optimaal functioneert. Ook mensen die last hebben van een droge mond of die een antibioticakuur volgen of zojuist hebben afgesloten, lopen extra risico.

De behandeling is afhankelijk van de specifieke aandoening. Voor de meest voorkomende soorten zweren en aandoeningen verloopt de behandeling als volgt:

• Aften: deze genezen meestal vanzelf binnen 7 tot 10 dagen, maar ze keren vaak later weer terug. Vrij verkrijgbare zalfjes en pijnstillers kunnen tijdelijk verlichting bieden. Spoelen met een antibacterieel mondwater kan de irritatie helpen verminderen. Soms worden antibiotica voorgeschreven om secundaire infecties te bestrijden.
• Koortslip: de blaasjes verdwijnen meestal na een week. Omdat er geen genezing mogelijk is voor herpesinfecties, kunnen de blaasjes terugkeren in tijden van emotionele spanningen, bij blootstelling aan zonlicht en bij allergieën of koorts. Soms bieden vrij verkrijgbare plaatselijke aan te brengen pijnstillers tijdelijk verlichting. Dit type virusinfecties kan worden bestreden door speciale, alleen op recept verkrijgbare medicijnen. Raadpleeg uw tandarts of huisarts.
• Leukoplakie: de behandeling begint met het wegnemen van de oorzaak van deze aandoening. Voor sommige patiënten betekent dit dat ze moeten stoppen met het gebruik van tabak. Bij anderen moet een slecht passende prothese worden vervangen door een beter passend exemplaar. De tandarts zal de ontwikkelingen volgen en de aandoening elke drie tot zes maanden onderzoeken, afhankelijk van het type, de locatie en de omvang.
• Candidiasis: de behandeling bestaat uit het bestrijden van de omstandigheden die deze aandoening veroorzaken.

1. Als het probleem wordt veroorzaakt door een gebitsprothese, is het belangrijk dat de prothese goed wordt schoongehouden. Het kan helpen het kunstgebit 's nachts uit de mond te nemen.
2. Als de candidiasis wordt veroorzaakt door antibiotica of een anticonceptiepil, helpt soms een verlaging van de dosis of een verandering in de behandeling.
3. Voor mensen met een droge mond zijn speekselvervangers beschikbaar.
4. Als de oorzaak niet te vermijden of niet te genezen is, kunnen schimmelwerende medicijnen worden gebruikt.
5. Een goede mondhygiëne is essentieel.

Koortslip	Aft

Dit artikel is bedoeld om begrip van en kennis over algemene thema's in verband met mondgezondheid te bevorderen. Het is niet bedoeld als vervanging voor professioneel advies, diagnose of behandeling. Vraag altijd advies aan uw tandarts of een andere gekwalificeerde zorgverlener als u vragen hebt over een medische aandoening of behandeling.